Budowa Kościoła
Rysunki nowego kościoła zaprojektował architekt P. Henryk Gambiec z Ligoty, które zostały zatwierdzone pismem Urzędu Wojew. W Katowicach z dnia 10.VI.49r…
Projekt ten jednak uległ zastrzeżeniom ze str. Wojew. Władzy Budowlanej oraz Urzędu Kultury i Sztuki w Katowicach, przeto przerobieniem tego projektu zajął się P. Antoni Skoczylas – architekt z Olesna.
„Dnia 12. sierpnia1949r. … wystosowano do Urzędu Parafialnego pismo w sprawie planów budowy kościoła. Na pismo to Kuria Diecezjalna nie otrzymała dotąd żadnej odpowiedzi, tak, że rysunki nie są dotychczas przez Kurię Diecezjalną zatwierdzone. Zechce Ks. Proboszcz natychmiast przedłożyć plany właściwe i do sprawy się oświadczyć”.
W odpowiedzi na powyższe pismo przesłano następujące wyjaśnienie w liście z dnia 19.IV.1950r.: „Rysunki przyszłego kościoła z tutejszej parafii były przesłane w ubiegłym roku do Kurii Diecezjalnej i poczynione poprawki przez Kurię Diec. na rysunkach kościoła i plebanii, a wyszczególnione w liście z dnia 12.lipca 1949r. /…/ - żeby skrócić o jedno przęsło / pięć metrów / oraz uwaga, że dolny rząd okien zdaje się nie harmonizować z całością i mija się z celowością – zostały te poprawki uwzględnione w trakcie budowy kościoła. Plany właściwe kościoła zostaną w Kurii Diec. przedłożone w najbliższym czasie, gdyż budowniczy, który prowadzi budowę musi uwzględnić poprawki, zaznaczone przez Urząd Wojewódzki wg. listu dołączonego do planów przy zatwierdzeniu tychże z dnia 15. VII. 49r. / nr odbioru… /. Odpis tego listu przesyłam Kurii Diec.
W dniu 28.IV.1950r. mogła parafia zawiadomić Prześwietną Kurię Diec. o mającym nastąpić akcie poświęcenia kamienia węgielnego, wyznaczonym na dzień 14.maja 1950r.
Niniejszym zawiadamiam uprzejmie Jego Ekscelencję, iż poświęcenie kamienia węgielnego nastąpi w dniu 14. maja 1950r. o czym ustnie już mówiliśmy.
Program uroczystości jest następujący:
O godz. 9-tej przyjęcie Jego Ekscelencji księdza Ordynariusza u bramy dotychczasowego kościoła w Urbanowicach przez jednego z radnych Rady Parafialnej i dziecka szkolnego.
Następnie krótkie przywitanie przez ks. kuratusa Leona Szkatuły przed ołtarzem w kościele tymczasowym, poczem cicha Msza św. w intencji parafialnej celebrowana przez Jego Ekscelencję ks. Biskupa Ordynariusza w tymczasowym kościele.
Po Mszy św. śniadanie na tymczasowej plebanii, na którym będzie obecna tut. Rada Parafialna i budowniczy p. Spojda z Olesna. Wierni tymczasem zgromadzą się na budowie kościoła, gdzie nastąpi ceremonia poświęcenia kamienia węgielnego.
Stosownie do życzenia Jego Ekscelencji nie będzie przyjęcia obiadowego.
Po poświęceniu kamienia węgielnego odprawi Mszę św. jako binację ks. kuratus L. Szkatuła dla tych wiernych, którzy nie mieli okazji być na Mszy św. Chodzi przede wszystkim o wiernych z obcych parafii.
Dokumenta, które mają być wmurowane, zostaną przygotowane i przedłożone Prześw. Kurii Diec. w najbliższych dniach.”
Nadszedł dzień 14. maja – Świętego Roku Jubileuszowego, w którym to dniu został poświęcony kamień węgielny pod kościół parafialny w Urbanowicach na ziemiach darowanych przez parafian z Urbanowic – P. Szczygłową Rozalię, spadkobierców Buli Jana, małżonków Jana Długajczyka i żony Cecylii z domu Kozoków oraz spadkobierców śp. Jana Loski.
Cytuję słowa uwiecznione w „Złotej Księdze” z przebiegu uroczystości poświęcenia kamienia węgielnego:
W dniu 14.maja 1950r. w Świętym Roku Jubileuszowym został poświęcony Kamień Węgielny pod kościół parafialny w Urbanowicach pod wezwaniem św. Urbana.
Kościół stanie na ziemiach darowanych przez parafian z Urbanowic – P. Szczygłową Rozalię, spadkobierców Bule Jana, małżonków Jana Długajczyka i żony Cecylii z domu Kozoków oraz spadkobierców śp. Jana Loski.
Uroczystość rozpoczęła się o godz. 9-tej rano Mszą św. celebrowaną przez J.E. ks. Ordynariusza Bpa Stanisława Adamskiego, biskupa katowickiego.
Zaproszeni byli ks. ks. proboszczowie i parafianie z sąsiednich parafii: Bierunia Starego, Tych, Bierunia Nowego, Bojszów, Lędzin, Hołdunowa, Krasów, Chełmu, Murcek, Cielmic, Paprocan.
Ponadto Dyrekcje i Zarządy – kopalni Piast, Ziemowit, Murcki, Boże Dary, Zjednoczenia Mik. Papieru i Celulozy, F-ki Czułów, F-ki Lignoza.
Zarząd Miejski Bieruń Stary, Zarząd Gminy Tychy, Lędziny, Bojszowy i Urbanowice oraz Starosta Powiatowy Pszczyński.
O godz.10.30 zgromadzili się wszyscy wierni na miejscu budowy.
Rodzice chrzestni w ilości 45 osób zajęli miejsca w prezbiterium, goście w nawie głównej, pracownicy, murarze, cieślowie i pomocnicy wraz z kierownictwem budowy inż. Spojdą i Skoczylasem z Olesna zajęli miejsca w zakrystii po lewj stronie, zaś duchowieństwo po prawej – w zakrystii. Jego Eks. Ks. Bp. na miejscu przygotowanym przy ołtarzu. Przed bramą tymczasowego kościoła przywitał jego Eks. radny p. Biolik i dziecko szkolne Szojdzianka z Urbanowic. Przed ołtarzem ks. prob. Leon Szkatuła. Przy budowie mówił wierszyk ministrant Tatoj Zygmunt. O godz. 11-tej aktu poświęcenia Kamienia Węgielnego dokonał Jego Eks. B-p Stanisław Adamski.”
W trakcie uroczystości zostały odczytane i wmurowane następujące dwa akty:
1. „Akt poświęcenia kamienia węgielnego –
pod kościół parafialny pod wezwaniem
świętego Urbana w Urbanowicach.
W Roku Świętym Jubileuszowym, kiedy na Stolicy Apostolskiej kieruje Owczarnią Chrystusową Sługa Sług Bożych, Jego Świątobliwość Papież Pius XII, a władzę państwową w naszej Ojczyźnie dzierży Pan Prezydent Rzeczypospolitej Bolesław Bierut, Ordynariuszem Diecezji katowickiej Jego Ekscelencja Ksiądz Biskup Stanisław Adamski, Jego Sufraganem Ksiądz Biskup Bieniek, Dziekanem Ksiądz Wodarz, kuratusem budującego się kościoła ksiądz Leon Szkatuła, Wojewodą Obywatel Jaszczuk, Starostą Powiatu Pszczyńskiego Obywatel Hyra, wójtem gminy zbiorowej Obywatel Kempka, nastąpiło uroczyste poświęcenie Kamienia Węgielnego, pod kościół parafialny pod wezwaniem św. Urbana w Urbanowicach, na ziemiach darowanych przez Obywateli: Szczygieł Rozalia, spadkobiercy Loska Jan, spadkobiercy Bulle Jana i Jan i Cecylia z Kozoków, małżonkowie Długajczykowie.
Plany wykonał architekt Obywatel Gambiec z Panewnik, które w myśl władz Wojewódzkich przerobili inżynierowie Spojda i Skoczylas z Olesna, budujący kościół.
Plany budowy zatwierdził Urząd Wojewódzki w Katowicach w dniu dwunastego lipca tysiącdziewięćsetpięćdziesiątego roku /12.VII.1950r./
Ceremonii poświęcenia Kamienia Węgielnego dokonał Jego Ekscelencja Ksiądz Stanisław Adamski, Biskup katowicki
Urbanowice, dnia 14. maja 1950r.
cd.
2. Akt – Deklaracja odstąpienia działek
ziemi pod budowę kościoła parafialnego
w Urbanowicach.
Ku większej chwale Boga w Trójcy Świętej Jedynego, Bogarodzicy Dziewicy Marii i wybranych Pańskich, w których niech będzie Bóg Wszechmogący uwielbiony – my niżej podpisani właściciele nieruchomości ziemskich, postanawiamy oddać tytułem darnym pod budowę kościoła parafialnego w Urbanowicach następujące działki gruntu:
I. Spadkobiercy śp. Tomasza Szczygła, tak samo w chwili obecnej właściciele pozaksięgowi nieruchomości spadkowej…/ następuje wykaz gruntów z księgi wieczystej/
II. Spadkobiercy śp. Jana Bulle, będącymi jeszcze w chwili obecnej pozaksięgowi właścicielami nieruchomości spadkowej… /wykaz gruntów z księgi wieczystej/
III. Jan i Cecylia z Kozoków, małżonkowie Długajczykowie, ze swej majętności ziemskiej, zapisanej w księdze wieczystej…/ wypis szczegółowy gruntów/
IV. Spadkobiercy śp. Jana Loski z Urbanowic, jako właściciele pozaksięgowi nieruchomości spadkowej… /wykaz szczegółowy gruntów/
Podpisani niżej ofiarodawcy składają powyższą deklarację oddania ziemi pod kościół parafialny, poświęcony św. Urbanowi w Urbanowicach na ręce naszego ks. proboszcza i rządcy kościoła magistra Leona Szkatuły w formie uroczystego aktu odstąpienia wymienionych części nieruchomości ziemskich po wieczne czasy dla celów służących służbie Boga Najwyższego.
Działo się to w Urbanowicach w Święty Roku Jubileuszowym, w dniu siódmego maja tysiącdziewięćsetpiędziesiątego roku – 7.V.1950r.
/-/ ks. Leon Szkatuła
Pieczęć Urzędu Parafialnego
Podpisy darujących Podpisy Rady Parafialnej
Również mury tej nowej świątyni zawierają krótkie sprawozdanie z budowy kościoła, aż do chwili poświęcenia Kamienia Węgielnego:
„Z okazji poświęcenia Kamienia Węgielnego w nowo-budującym się kościele parafialnym w Urbanowicach pow. Pszczyna, Śląsk, - co miało miejsce w niedzielę dnia czternastego maja tysiącdziewięćsetpiędziesiątego roku dla wiecznej pamiątki wiernych tej parafii zapisuje się tu co następuje:
Budowę kościoła zaprojektował architekt p. Gambiec z Katowic. Projekt ten uległ zastrzeżeniom ze strony wojewódzkiej władzy budowlanej oraz Urzędu Kultury i Sztuki w Katowicach, przeto przerobieniem tego projektu zajął się p. Antoni Skoczylas – architekt z Olesna, Śląsk. Projekt z konieczności oparto na już istniejących fundamentach, a wymiary nowej świątyni wyznaczono na 42m. długości, 17m. szerokości, 22 m. wysokości z wieżą wysokości 40 m. Świątynia posiada prezbiterium oraz jedną nawę główną, chór organowy, oraz 2 zakrystie. Przy głównym wejściu po prawej stronie umieszczone są jeszcze dwie kapliczki. Do dnia poświęcenia kamienia węgielnego mury kościoła doprowadzono do mniej więcej 6m. wysokości.
Wszelkie materiały budowlane za wyjątkiem dachówki sprowadzono już na miejsce budowy.
Żyjemy w szóstym roku po zakończeniu drugiej wojny światowej, to też nabycie materiałów budowlanych ze względu na żywe tempo odbudowy kraju – jest trudne i wymagało wielkich wysiłków całej parafii, a przede wszystkim ks. proboszcza i jego Rady Parafialnej, dokonując w tym względzie wiekopomnego czynu chrześcijańskiego.
Kierownictwem budowy tej świątyni zajął się niżej podpisany Paweł Spojda, inżynier budowlany z Olesna, syn murarza Jana Spojdy oraz Jadwigi jego żony z domu Senurawa z Kochanowic, pow. Olesno.
Zastępcą w kierownictwie jest Antoni Skoczylas, architekt z Olesna, syn murarza Józefa Skoczylasa i jego żony Marii z domu Grzegorczyk z Kochanowic.
Mistrzem murarskim przy budowie tegoż kościoła jest Ambroży Franciszek, zaś jego pomocnikami są Kostorz Jan z Kochanowic oraz Konieczko Stefan z Olesna.
Mistrzem ciesielskim jest p. Szklorz z Wysokiej, pow. Olesno, nazwiska zaś wszystkich innych pomocników i pracowników wynikają z przyległego tu wykazu.
Pracując na chwałę Bożą, pragniemy uzyskać Błogosławieństwa Bożego, by rozpoczęte dzieło budowy tego Domu Bożego doprowadzić do szczęśliwego zakończenia ku chwale Boskiej oraz na wieczny pożytek parafian.
Urbanowice, dnia 14 maja 1950r.
/-/Paweł Spojda – inż. bud.”
Cdn.
Piękna uroczystość skończyła się, a otwarła się trudna, mozolna praca wokół doprowadzenia rozpoczętej budowy do końca.
W końcu czerwca 1950r. stanęły gotowe mury kościoła. Ciężar pracy przesunął się na budowę plebanii. Praca szła szybko, pogoda sprzyjała, tak, że na Boże Narodzenie ks. kuratus mógł już zamieszkać na nowej plebanii i pilnować nowej świątyni, którą wykończono w 1951r.
W niedzielę Matki Boskiej Różańcowej – październik 1950r. – parafia przeżywała piękną uroczystość na budowie kościoła z okazji zatknięcia krzyża na sygnaturce kościoła. Po uroczystych nieszporach w tymczasowym kościółku, parafianie zebrali się w murach nowej świątyni pod małą kopułką, gdzie przy śpiewach i modłach nastąpiło poświęcenie krzyża ufundowanego przez siostrę ks. kuratusa p. Szkatuła Salomea.
„Szanowna Pani Szkatuła raczyła fundować krzyż na sygnaturkę budującego się kościoła, któryśmy wykonali.
Krzyż montowany jest w połączeniu z kulą z czystej miedzi, na 2.- m wysoki. Jest na Górnym Śląsku utarte, że wciąganie krzyża odbywa się w parafii uroczyście, przeważnie przy odbywaniu niedzielnych nabożeństw nieszpornych. Żeby wciąganie potem za długo nie trwało, trzeba roboty przygotować. Zakańczający słup wieży, na który się osadzi krzyż z kulą, powinien być okuty już przed wciągnięciem, a zatem flansz (kołnierz) musi być dokładnie wyważony, tak, żeby krzyż wciągnięty jednym zamachem dobrze siedział, tj. pionowo i pod prostym kątem do osi kościoła.
Nie zapominać jeszcze trzeba uczynić na upamiętnienie, co tu, na Śląsku jest tradycyjne – dla małych urządza się niespodzianki. Rada Parafialna zakupi, względnie daje upiec tzw. Pierniki, słodycze, które się po uroczystości zrzuca z wieży. To najwięcej i najdłużej utrzymuje się w pamięci”.
Z upoważnienia
/-/ Alfa – inż. budowniczy
Dzieci bardzo się cieszyły, kiedy po zatknięciu krzyża na wieżyczce, zaczęły spadać na ziemię cukierki i pierniki. A najwięcej radości mieli wszyscy, gdy jeden z cukierków spadł na okulary ks. kuratusa i rozbił mu jedno szkiełko. Pogoda była bardzo piękna, a wspomnienia przechowują się nadal.
Z nastaniem wiosny od 15.IV.1951r. po przerwie zimowej przystąpiono już do otynkowania wnętrza kościoła, wymurowania podstawy pod ołtarz.